Σινεμά με τον Φρόυντ :: «Η Έκλειψη» του Αντονιόνι
Η Ελληνική Ψυχαναλυτική Εταιρεία διοργανώνει, για έκτη συνεχή χρονιά, σειρά κινηματογραφικών προβολών με τίτλο «Σινεμά με τον Φρόυντ», που πραγματοποιείται και φέτος σε συνεργασία με τον Κινηματογράφο Τριανόν. Παρακολουθούμε ταινίες του κλασικού και σύγχρονου κινηματογράφου και επιχειρούμε να αναδείξουμε, μέσα από την ψυχαναλυτική ματιά, τη σύνδεση πλευρών της εσωτερικής και εξωτερικής πραγματικότητας, συμμετέχοντας στο διάλογο ψυχαναλυτών με ανθρώπους της τέχνης και των επιστημών.
Ο φετινός κύκλος, με ταινίες που στρέφονται γύρω από το εύθραυστο των ανθρώπινων σχέσεων και την αναζήτηση επικοινωνίας, θα ξεκινήσει με την ταινία Η Έκλειψη (L’ Eclisse) 126’ του Michaelangelo Antonioni (1962).
Συζητούν οι:
> Μαρία Παραδείση, αναπληρώτρια καθηγήτρια, ιστορικός κινηματογράφου
> Γιάννης Βαρτζόπουλος, ψυχαναλυτής
Συντονίζει η Λίζα Νικολοπούλου
«Όταν όλα έχουν ειπωθεί, όταν η κεντρική σκηνή μοιάζει να έχει τελειώσει, υπάρχει εκείνο που έρχεται μετά», γράφει ο Αντονιόνι.
Στην Έκλειψη, μετά από μια νύχτα αγρύπνιας, η 25άχρονη Βιτόρια διακόπτει την πνιγηρή και συναισθηματικά άνυδρη σχέση της με τον διανοούμενο και κατά πολύ μεγαλύτερό της Ρικάρντο. Στρέφεται στη μητέρα της, που όμως δεν είναι διαθέσιμη για εκείνην, καθότι παίζει με πάθος στο Χρηματιστήριο. Σε αυτόν τον «ναό των διαπραγματεύσεων και της φθοράς των αξιών», της οχλοβοής, των ραγδαίων μεταβολών και των απατηλών ονείρων, θα γνωρίσει τον γοητευτικό χρηματιστή της μητέρας της, Πιέρο. Εκείνη, διστακτική, αναζητώντας το νόημα και την ουσία της ζωής σε έναν κόσμο όπου αυτά καταρρέουν, προσπαθεί να κρατηθεί από τις σκέψεις και τα συναισθήματα. Εκείνος, δυναμικός, υπερδραστήριος και κυνικός είναι δοσμένος στο κυνήγι του χρήματος και των υλικών απολαύσεων. Στη Ρώμη του μεταπολεμικού οικονομικού θαύματος και της ανόδου του καπιταλισμού, οι δύο νέοι θα επιχειρήσουν να ζήσουν έναν έρωτα. Έρημο μένει το σταυροδρόμι που θα ορίσουν ως τόπο συνάντησης, αφήνοντας να κυριαρχεί η μοναξιά, η αλλοτρίωση, το κενό και η έκλειψη συναισθημάτων.
«Στις απαρχές κάθε ταινίας υπάρχει πάντα ένα συγκεκριμένο εξωτερικό γεγονός», γράφει ο σκηνοθέτης. Για εκείνον ήταν η έκλειψη ηλίου που κινηματογράφησε λίγο πριν ξεκινήσει την ταινία. Όταν ξαφνικά όλα πάγωσαν, η σιωπή, το φως και το σκοτάδι, η πλήρης ακινησία θα τον οδηγήσουν να σκεφτεί ότι «και τα συναισθήματα μπορούν ίσως να σταματήσουν». Μετά την Περιπέτεια και τη Νύχτα, η Έκλειψη ανήκει στην λεγόμενη «Τριλογία της αποξένωσης» του ιταλού σκηνοθέτη. Ακρογωνιαίος λίθος του μοντερνισμού στον κινηματογράφο, καταργεί την ακολουθία της αιτιώδους συνάφειας (σχέση αιτίου-αποτελέσματος) και τη χωροχρονική συνέχεια της κλασικής αφήγησης, θέτοντας το θεατή σε κριτική θέση προς τα δρώμενα.
Η ταινία κέρδισε το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών (1962).
Παίζουν: Μόνικα Βίτι, Αλέν Ντελόν, Φρανσίσκο Ραμπάλ.
