Οι «Παραβάσεις» του ΚΠΙΣΝ για τον Τόμας Μπέρνχαρντ
Στους ήρωες των μεγάλων μύθων και αφηγήσεων θα εστιάσει η φετινή σειρά δραματοποιημένων αναλογίων του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, υπό την σκηνοθετική επιμέλεια του Έκτορα Λυγίζου, εξερευνώντας την εξέλιξη του ηρωικού προτύπου από την αρχαιότητα έως σήμερα.
Τόμας Μπέρνχαρντ, Τα βραβεία μου
Δριμύς επικριτής του μικροαστισμού, της κοινωνικής υποκρισίας και του καθωσπρεπισμού, ο Μπέρνχαρντ πεθαίνει πρόωρα το 1989, έχοντας παραδόξως τιμηθεί εν ζωή με σχεδόν όλα τα μεγάλα βραβεία της γερμανόφωνης λογοτεχνίας. Είκοσι χρόνια μετά από το θάνατό του, δημοσιεύεται μια μικρή συλλογή σύντομων κειμένων που έγραψε με αφορμή τις βραβεύσεις του. Με βασικό εργαλείο το καυστικό χιούμορ, ο Μπέρνχαρντ εκφράζει όλη την αποστροφή του για τα καλλιτεχνικά βραβεία ξεσκεπάζοντας την κενότητα και τη γελοιότητα των λογοτεχνικών θεσμών και των γραφειοκρατών, αλλά και την αντιφατική στάση του ίδιου που αποδεχόταν τα βραβεία μόνο και μόνο για το χρηματικά έπαθλο που τα συνόδευε και που τον ανακούφιζε προσωρινά από το οικονομικό του αδιέξοδο. Τις απολαυστικές αυτές ιστορίες συμπληρώνουν ομιλίες του σε αντίστοιχες βραβεύσεις. Αρθρωμένες σαν παραμιλητά μελλοθανάτου που βαδίζει προς την εκτέλεση, αυτές οι σύντομες ομιλίες αποκαλύπτουν τη βασανιστική ντροπή και αγωνία που βίωνε στις τελετές, αλλά και τη βαθιά αμηχανία του ζώντας σε μια χώρα όπου πάντα ένιωθε αδικημένος και αποκομμένος, όσες τιμές κι αν του δόθηκαν.
Ο Μπέρνχαρντ και το «αντιηρωικό» λογοτεχνικό του σύμπαν φέρνει στο επίκεντρο τον αγώνα του σύγχρονου καλλιτέχνη σε έναν κόσμο όπου τα παραμύθια και οι μεγάλες αφηγήσεις έχουν τελειώσει, και οι θεοί –προστάτες και τιμωροί– είναι από καιρό νεκροί. Η μάχη είναι ενάντια στη ματαιότητα και την απελπισία –διέξοδος είναι η ειρωνεία και ο κυνισμός. Κάτω όμως από την οργή ενός σύγχρονου «μισάνθρωπου», διαφαίνεται μια βαθιά, τρυφερή μελαγχολία.
Αξιότιμοι παρευρισκόμενοι,
Δεν μπορώ να μείνω πιστός στο παραμύθι για τους αρχιτραγουδιστές της πόλης σας· δε θέλω να διηγηθώ απολύτως τίποτα· δε θέλω να τραγουδήσω· δε θέλω να κάνω κήρυγμα· αλλά τούτο είναι αλήθεια: τα παραμύθια τέλειωσαν, τα παραμύθια για τις πόλεις και τα κράτη και όλα εκείνα τα επιστημονικά παραμύθια· το ίδιο και τα φιλοσοφικά· δεν υπάρχει πια ο κόσμος των πνευμάτων, το ίδιο το σύμπαν δεν είναι πια παραμύθι· αυτή είναι η αλήθεια και η πραγματικότητα. Η πραγματικότητα όπως και η αλήθεια δεν είναι παραμύθι, και η αλήθεια δεν υπήρξε ποτέ παραμύθι.
Μετάφραση: Σπύρος Μοσκόβου
Σκηνοθετική Επιμέλεια: Έκτορας Λυγίζος
Ερμηνεύουν: Ακύλλας Καραζήσης, Γιάννης Παπαδόπουλος, Έκτορας Λυγίζος
Τα πνευματικά δικαιώματα του έργου του Τόμας Μπέρνχαρντ παρέχονται από τον εκδοτικό οίκο Suhrkamp, Berlin.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του Βιβλιοπωλείου της Εστίας.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση live σε αυτή τη σελίδα, καθώς και στη σελίδα του ΚΠΙΣΝ στο Facebook @SNFCC και στο κανάλι του στο YouTube.
