"Family Nest-Οικογενειακή Φωλιά"
Η New Star προσφέρει σε 660 σινεφίλ της Αθήνας την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ΔΩΡΕΑΝ στο STUDIO την πρώτη ταινία του Bela Tarr, "Οικογενειακή Φωλιά-Family Nest" (1979).
Από τον Απρίλιο του 2003, η New Star παρουσίασε στο ελληνικό κοινό την ταινία του σπουδαίου δημιουργού Αρμονίες του Βερκμάιστερ (Werckmeister Harmonies), παρουσία του ίδιου του σκηνοθέτη. Από τότε ξεκίνησε ένα μεγάλο ταξίδι και μία βαθιά φιλία, προβάλλοντας όχι μόνο τις ταινίες του αλλά και ολόκληρο το έργο του, σε μια ρετροσπεκτίβα παρουσία του Μπέλα Ταρ, ο οποίος ήρθε στην Ελλάδα καλεσμένος μας.
Επίσης, παρουσιάσαμε τα δύο βιβλία του Laszlo Krasznahorkai-«Η μελαγχολία της αντίστασης» και «Πόλεμος και πόλεμος» σε δωρεάν εκδηλώσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις και προβολές ταινιών, διατέθοντας στο φουαγιέ του κινηματογράφου μας τα βιβλία από τις Εκδόσεις Πόλις, πολλά χρόνια πριν τιμηθεί δικαίως με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2025.
Στις δύο αυτές δωρεάν εκδηλώσεις (το 2015 και το 2017) παρευρέθηκαν και μίλησαν οι: Θεόδωρος Γρηγοριάδης, συγγραφέας, Χρήστος Μήτσης, κριτικός κινηματογράφου (Αθηνόραμα), Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, συγγραφέας, Βελισσάριος Κοσσυβάκης, New Star, διανομέας του Bela Tarr, Ιωάννα Αβραμίδου, μεταφράστρια, Γιάγκος Αντίοχος, κριτικός κινηματογράφου, Μικέλα Χαρτουλάρη, δημοσιογράφος
Παράλληλα, πραγματοποιήσαμε ρετροσπεκτίβα παρουσιάζοντας όλο το έργο του Béla Tarr, παρουσία του ίδιου, όπου προβλήθηκε η θρυλική ταινία Satantango (διάρκειας 435 λεπτών), από κόπια 35mm που φέρθηκε ειδικά από την Αμερική για μία και μόνη προβολή.
Για 22 χρόνια η New Star διένειμε τις ταινίες του Bela Tarr στην Ελλάδα και τίμησε τον σκηνοθέτη αφιερώνοντας ένα κάθισμα του STUDIO με το όνομά του. Από εδώ και πέρα, την ελληνική διανομή ορισμένων ταινιών του έχει αναλάβει άλλη εταιρεία.
Καλούμε τους σινεφίλ να συνεχίσουν να παρακολουθούν τις ταινίες του Bela Tarr, όποια εταιρεία κι αν τις διανέμει και σε όποιον κινηματογράφο κι αν προβάλλονται. Είναι ένας σπουδαίος δημιουργός και αξίζει τόσο οι νεότεροι σινεφίλ να τον ανακαλύψουν, όσο και όσοι έχουν ήδη δει τις ταινίες του να τις απολαύσουν ξανά.
Επειδή πολλοί φίλοι μας ρωτούν τον λόγο που δεν συνεχίζουμε τη διανομή των ταινιών του Béla Tarr, οφείλουμε μια απάντηση:
Θέλαμε να συνεχίσουμε τη διανομή του έργου του και ζητήσαμε από τη γαλλική εταιρεία που κατέχει τα δικαιώματα να αγοράσουμε το σύνολο των ταινιών του για την Ελλάδα, αλλά δεν συμφωνήσαμε στο ποσό.
Το ταξίδι μας με τον Bela Tarr ξεκίνησε το 2003 με την προβολή της ταινίας Αρμονίες του Βερκμάιστερ, όπου για πρώτη φορά συστήσαμε τον μεγάλο Ούγγρο σκηνοθέτη στο ελληνικό κοινό. Αυτή η συνάντηση έθεσε τα θεμέλια μιας βαθιάς φιλίας και συνεργασίας που συνεχίστηκε με τις επόμενες κυκλοφορίες του: Ο άνθρωπος από το Λονδίνο, Το άλογο του Τορίνο, Κολαστήριο.
Επίσης, κυκλοφόρησε από τη σειρά Cinephile εν Δράσει-Τεύχος Νο 39, Οκτώβριος 2007-ένα 100σέλιδο αφιέρωμα αποκλειστικά στον Μπέλα Ταρ, σε τιράζ 10 000 αντίτυπα, το οποίο διανεμήθηκε δωρεάν στους σινεφίλ.
Από το 1977, ο Béla Tarr διαγράφει μια πορεία γεμάτη βάσανα αλλά και αποκαλύψεις — μια εξελικτική διαδικασία με αναπάντεχους και απολαυστικούς σταθμούς προς τη διαμόρφωση μιας νέας κινηματογραφικής γλώσσας, ενός κινηματογράφου αυθεντικά καλλιτεχνικού, ανήσυχου και απειλητικού, τρομακτικού και θαυμαστού, όσο και η αλήθεια που αποκαλύπτει για τον εαυτό μας και τον κόσμο μας.
Τα μέσα του Tarr είναι τα στοιχειώδη: τριανταπεντάρι ασπρόμαυρο φιλμ, κάμερα, ήχος, μουσική, χώροι, βλέμματα, σώματα, χειρονομίες, κινήσεις, χρόνος. Τα βασικά του σινεμά, σχεδόν από την ημέρα που το τρένο έφτασε στον σταθμό. Άνθρωποι, χώρος, χρόνος, ήχοι, η αλληλεπίδρασή τους, η σύνθεσή τους. Να δεις, να ακούσεις, να νιώσεις. Τόσο απλά μπαίνεις στο ταρρικό σύμπαν — στον σκληρό πυρήνα της ανθρώπινης διάστασης, στο αναπόδραστο της ανθρώπινης φύσης.
Ο κόσμος του Tarr είναι ένα σύνολο χώρων και σκηνικών άχρονων, εκτός χάρτη· ένας χώρος που μας εγκλωβίζει, μας απάγει, μας περιέχει. Στον σημερινό οπτικοακουστικό πολτό της ψηφιακής δυνητικότητας, με τις αμέτρητες οθόνες, μετρημένες είναι οι ταινίες που πραγματικά μας αφορούν. Και επιστρέφουμε ξανά και ξανά στον Tarr.
Από τον πρώιμο στιλιζαρισμένο πεσιμισμό της Οικογενειακής Φωλιάς-Family Nest ως το μυθικό επτάωρο Satantango, από τον μυστηριώδη ατμοσφαιρικό Μάκβεθ ως το άλυτο αίνιγμα των Αρμονιών του Werckmeister, ο Tarr, κινηματογραφιστής και στοχαστής, καλλιτέχνης και ιδεολόγος, στρέφει τη ματιά και το φακό του στην πιο σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξης και συμπεριφοράς, στις ταπεινές ζωές που βιώνουν λάθρα, οι αλαφροΐσκιωτοι και οι περιθωριακοί των συστημάτων και των εξουσιών.
Για πολλούς (όπως συνέβη και σ’ εμάς) ο τρόπος που βλέπουμε τον κινηματογράφο αλλά και τα πράγματα γύρω μας, που αντιλαμβανόμαστε το χρόνο και τις καταστάσεις, έχει επηρεαστεί ριζικά από τις ιστορίες, τις εικόνες και τα λόγια του αποφασισμένου, αταλάντευτου δαιμονικού δημιουργού.
Η αφετηρία ενός από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους σκηνοθέτες, του Bela Tarr
"Το Family Nest, είναι σαν να περπατάς σε ένα δωμάτιο γεμάτο αλήθεια. Δεν υπάρχει τίποτα περιττό." - Jim Jarmusch
"Βλέπει τον χρόνο όχι σαν αφήγηση, αλλά σαν πληγή. Αυτό είναι κινηματογράφος." - Andrei Tarkovsky
" Ο Tarr δεν είναι ρεαλιστής, είναι μάντης. Βλέπει μέσα στην απελπισία και τη μετατρέπει σε ποίηση." - Lars von Trier
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΦΩΛΙΑ
Family Nest - Családi tűzfészek- 1979
Σκηνοθεσία: Bela Tarr
Σενάριο: Bela Tarr
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Ferenc Pap
Μοντάζ: Anna Kornis
Μουσική: János Bródy, Mihály Móricz, Szabolcs Szörényi, Béla Tolcsvay, László Tolcsvay
Ηθοποιοί: Lászlóné Horváth, Gábor Kun, István Tóth, László Verebes, Ilona Farkas, Erzsébet Boros, László Varga, Gyula Pauer, János Benedek
ΣΥΝΟΨΗ
Η Irén ζει με την κόρη της και τον άντρα της στον ίδιο μικρό, πολύ-συνωστισμένο διαμέρισμα με τους γονείς του άντρα της στο κέντρο της Βουδαπέστης. Ο άντρας μόλις έχει επιστρέψει από τη στρατιωτική του θητεία και η σχέση τους αρχίζει να διαλύεται. Η Irén προσπαθεί να βρει ξεχωριστό διαμέρισμα για να δώσει στην οικογένειά της λίγο χώρο και αξιοπρέπεια — αλλά το αίτημά της στη γραφειοκρατία μπλοκάρεται.
Η ταινία μεταφέρει την ένταση και την πίεση που δομούνται μέσα από τις συνθήκες στέγασης, τα οικογενειακά δυναμικά και το κοινωνικό πλαίσιο της Ουγγαρίας της εποχής.
Η αφετηρία ενός από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους σκηνοθέτες, του Béla Tarr — και βλέπουμε από την αρχή τη θεματική του: «Το άτομο μέσα στον κοινωνικό μηχανισμό», η πίεση, η κρίση, η ανθρώπινη κατάσταση ως καθρέφτης κοινωνίας.
Ολόκληρο το καστ αποτελείται σχεδόν εξολοκλήρου από μη επαγγελματίες ηθοποιούς, κάτι που ο Béla Tarr έκανε συνειδητά, επιδιώκοντας ρεαλιστική, αυθόρμητη υποκριτική.
Οι περισσότεροι προέρχονται από εργατικές συνοικίες της Βουδαπέστης, και ο σκηνοθέτης τούς καθοδηγούσε με βάση πραγματικές εμπειρίες και συναισθήματα, όχι έτοιμο σενάριο — γι’ αυτό και η ταινία μοιάζει σχεδόν ντοκιμαντερίστικη.
