10ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου «Beyond Borders»
"Το 10ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου «Beyond Borders» γιορτάζει φέτος τα 10α του γενέθλια, από τις 24 έως τις 31 Αυγούστου 2025, με μια επετειακή έκδοση αφιερωμένη στο ελληνικό ντοκιμαντέρ. Το φεστιβάλ εστιάζει στην εξέλιξη του ελληνικού ντοκιμαντέρ, ενός κινηματογραφικού είδους που καταγράφει, σχολιάζει και αναδιαμορφώνει την πραγματικότητα με ευφάνταστο και άμεσο τρόπο. Το Καστελλόριζο, ένα νησί-σύμβολο ιστορικής μνήμης και πολιτιστικής συνάντησης, συνεχίζει να φιλοξενεί την τέχνη της αφήγησης. Το «Beyond Borders» στοχεύει να διευρύνει τους ορίζοντες και να ανακαλύψει την ανθρωπιά μέσα από τις ταινίες του.
Στρατηγικός εταίρος του φεστιβάλ είναι η ΔΕΗ, η κορυφαία εταιρεία ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, η οποία υποστηρίζει ενεργά τις τέχνες και τον πολιτισμό. Η οπτική ταυτότητα του φεστιβάλ, σχεδιασμένη από το Polkadot Design, είναι εμπνευσμένη από την υφαντική τέχνη, η οποία συμβολίζει τη μνήμη, την αφήγηση και τη συνέχεια. Η φετινή έκδοση τιμά την Ελλάδα, όπου η ιστορία και ο πολιτισμός συνυφαίνονται αδιάκοπα, και δίνει χώρο σε δεκάδες ταινίες και τους δημιουργούς τους να ακουστούν.
Το φεστιβάλ έλαβε έναν αριθμό-ρεκόρ 907 ταινιών από 92 χώρες. Από τις 42 ταινίες που προκρίθηκαν στον διαγωνισμό, οι 35 προβάλλονται σε ελληνική, διεθνή ή παγκόσμια πρεμιέρα. Το «Beyond Borders» θα φιλοξενήσει τρεις σκηνές προβολών: το Κυρίως Διαγωνιστικό Τμήμα με 18 ταινίες μεσαίου και μεγάλου μήκους (συμπεριλαμβανομένων 4 ελληνικών παραγωγών), το μicro Διαγωνιστικό Τμήμα με 24 ταινίες μικρού μήκους (συμπεριλαμβανομένων 3 ελληνικών παραγωγών) και το Πανόραμα, το οποίο θα φιλοξενεί καθημερινά αφιερώματα και ταινίες εκτός διαγωνισμού. Το Πανόραμα θα επικεντρωθεί στο ελληνικό ντοκιμαντέρ, προβάλλοντας οκτώ επιλεγμένα έργα από καταξιωμένους και ανερχόμενους δημιουργούς.
Συνολικά θα απονεμηθούν 10 βραβεία στα δύο διαγωνιστικά τμήματα. Αυτά περιλαμβάνουν:
Το Χρυσό (Grand Prix) Στεφάνι της Μεγίστης (7.500 ευρώ), το Αργυρό και το Χάλκινο Στεφάνι της Μεγίστης (3.000 και 2.000 ευρώ αντίστοιχα), χορηγία της ΕΡΤ, για την καλύτερη ταινία που πραγματεύεται ιστορικά γεγονότα, προσωπικότητες, κοινωνικοπολιτικά ζητήματα και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το Βραβείο ΕΚΚΟΜΕΔ, χορηγία του ΕΚΚΟΜΕΔ – Creative Greece, για το καλύτερο ντοκιμαντέρ Έλληνα σκηνοθέτη.
Το Βραβείο "Οδυσσέας", με την υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας, για το καλύτερο ντοκιμαντέρ Έλληνα σκηνοθέτη της διασποράς.
Το Βραβείο #ThisisEU (χορηγία της ΕΡΤ) της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, για το ντοκιμαντέρ που προωθεί καλύτερα τις σύγχρονες ευρωπαϊκές αξίες, και το Βραβείο FIPRESCI (χορηγία της ΕΡΤ) για την καλύτερη ταινία που επιλέγεται από τη Διεθνή Ομοσπονδία Κριτικών Κινηματογράφου.
Ο Χρυσός, Αργυρός και Χάλκινος Φοίνικας (1.250, 1.000 και 750 ευρώ αντίστοιχα), με την υποστήριξη του ZDF/Phoenix TV, για την καλύτερη μικρού μήκους ταινία τεκμηρίωσης από πρωτοεμφανιζόμενο σκηνοθέτη. Οι διακριθείσες ταινίες του μicro θα προβληθούν στο Phoenix. Το Στεφάνι Μεγίστης, που απονέμεται στις καλύτερες ταινίες του Κυρίως Διαγωνιστικού Τμήματος, είναι ένα χειροποίητο αντίγραφο ενός στεφανιού που βρέθηκε σε αρχαίο τάφο του 4ου αιώνα π.Χ..
Η κριτική επιτροπή του Κυρίως Διαγωνιστικού Τμήματος αποτελείται από καταξιωμένους επαγγελματίες του κινηματογράφου και των οπτικοακουστικών τεχνών, με Πρόεδρο τον σκηνοθέτη, σεναριογράφο και παραγωγό Τάσο Μπουλμέτη. Στην επιτροπή συμμετέχουν επίσης η Claudia Bucher (ARTE G.E.I.E.), η Ευγενία Γιαννούρη (Πανεπιστήμιο Sorbonne Nouvelle), ο Jobst Knigge και η Μαρία Λούκα (WIFT GR). Η κριτική επιτροπή του μicro Διαγωνιστικού Τμήματος αποτελείται από προσωπικότητες από τη δημοσιογραφία, τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, με Πρόεδρο τη Michaela Kolster (ZDF/PHOENIX). Συμμετέχουν επίσης ο Bruce Clark, ο Άλεξ Σάκαλης, ο Gilles Perrin και ο Βασίλης Λουλές. Στην Επιτροπή FIPRESCI συμμετέχουν οι κριτικοί κινηματογράφου Jan Storø, Έλλη Μαστόρου και Νικόλαος Αλέτρας.
Στην τελετή έναρξης θα προβληθεί το βραβευμένο ντοκιμαντέρ «Johatsu - Αυτοί που έγιναν καπνός» των Andreas Hartmann και Arata Mori, για τους ανθρώπους στην Ιαπωνία που εξαφανίζονται χωρίς ίχνος. Η βραδιά θα ολοκληρωθεί με τη μουσική ανθολογία «Από τη Μνήμη στο Παρόν», με τους Τάσο Γιαννούση, Χρυσή Παπαγιαννούλη και Νίκο Πλιό να παρουσιάζουν έργα Ελλήνων συνθετών.
Φέτος, τιμώμενη χώρα είναι η Ελλάδα. Τιμώμενο ΜΜΕ είναι η εφημερίδα Καθημερινή, η οποία θα προβάλει επιλεγμένες ελληνικές ταινίες στην ιστοσελίδα της, καθώς και ο ιταλικός ραδιοτηλεοπτικός σταθμός RAI. Τιμώμενο φεστιβάλ είναι το GrecDoc Φεστιβάλ ελληνικού ντοκιμαντέρ στο Παρίσι, και τιμώμενο ακαδημαϊκό ίδρυμα η École Alsacienne (Παρίσι).
Το φεστιβάλ συνεχίζει για δεύτερη χρονιά το Co-Production Forum «Συναντώντας τον επόμενο συμπαραγωγό σας στο Καστελλόριζο», όπου δεκαπέντε κινηματογραφιστές θα παρουσιάσουν τα έργα τους και θα υποστηρίξουν τουλάχιστον ένα σχέδιο ντοκιμαντέρ για συμπαραγωγή. Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη δημιουργία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) και την Παρασκευή 29 Αυγούστου θα διεξαχθεί η δράση Critics’ Corner.
Θα πραγματοποιηθούν Masterclasses με διακεκριμένους δημιουργούς, όπως η Claudia Bucher (ARTE), η Silvia De Felice (Rai Documentari), ο Άγγελος Κοβότσος (Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικού Ντοκιμαντέρ) και ο Gilles Perrin (École Alsacienne). Στο πλαίσιο του Πανοράματος, το φεστιβάλ παρουσιάζει μια ειδική συνάντηση με τίτλο «Το Μέλλον του Ντοκιμαντέρ», αφιερωμένη στο διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο της δημιουργίας ντοκιμαντέρ. Θα προβληθεί η ταινία «Ending wars and making peace» του Jobst Knigge, ακολουθούμενη από συζήτηση με τον σκηνοθέτη και ένα πάνελ ειδικών.
Για πρώτη φορά φέτος, το φεστιβάλ παρουσιάζει τη νέα του πρωτοβουλία, το Beyond Borders Podcast Series, με συνεντεύξεις από διακεκριμένες προσωπικότητες της παγκόσμιας οπτικοακουστικής βιομηχανίας. Αναπόσπαστο τμήμα του φεστιβάλ είναι και το διήμερο Audiovisual Pitching Lab, όπου παρουσιάζονται 12 projects από όλο τον κόσμο. Η Claudia Schreiner (Documentary Campus Masterschool) είναι η επικεφαλής συντονισμού. Η πρόταση που θα ξεχωρίσει θα λάβει δωρεάν υπηρεσίες coloring αξίας 3.000 ευρώ από τον colorist Δημήτρη Καρτέρη.
Το φεστιβάλ έχει δημιουργήσει ένα πρωτοποριακό συνεργαζόμενο Δίκτυο Κινηματογραφικών Σχολών, μερικές από τις σημαντικότερες σχολές της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Νότιας Αμερικής. Η συνεργασία αυτή περιλαμβάνει τη συμμετοχή ταινιών στο μicro διαγωνιστικό, τη συμμετοχή σπουδαστών στο Pitching Lab και την επιτροπή του, και τη συμμετοχή σε διεθνείς ομάδες σπουδαστών κινηματογράφου.
Παράλληλα, το Beyond Borders, σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ) – Creative Greece, θα φιλοξενήσει ειδική εκδήλωση ενημέρωσης για το Πρόγραμμα Εξωστρέφειας Οπτικοακουστικού Τομέα.
Παράλληλες Πολιτιστικές Δράσεις:
Το φεστιβάλ διοργανώνει κάθε χρόνο παράλληλες πολιτιστικές δράσεις, αναδεικνύοντας το Καστελλόριζο ως σημείο παγκόσμιας πολιτιστικής συνάντησης. Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει μουσικά ιντερλούδια με το Athens String Quartet , προβολές ντοκιμαντέρ από παιδιά για παιδιά από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων , εκπαιδευτικά εργαστήρια βιβλιοδεσίας για παιδιά από το Καλλιτεχνικό Βιβλιοδετείο , μαθήματα σκακιού και επιδείξεις με AI SenseRobot από τον Σκακιστικό Όμιλο Ρόδου "Ιππότης" , δύο παραστάσεις ακροβατικών από τον Neil Adrian Blakemore , και τη συναυλία «Νυχτερινές Εξομολογήσεις» με τον Μίλτο Λογιάδη και τον Χρήστο Ζερμπίνο. Θα παρουσιαστεί επίσης έκθεση γλυπτικής του Αλέξανδρου Ζυγούρη, και καθημερινά θα προτείνονται επιλεγμένα βιβλία από τον Παύλο Μεθενίτη και τον Matteo Compagnolo. Ξεχωρίζει η νέα έκδοση του ΙΔΙΣΜΕ του έργου της Αθηνάς Ταρσούλη, «Καστελλόριζο» , καθώς και το βιβλίο της Lady Marina Marks Sakalis, «The Uses of Oppression: The Ottoman Empire through its Greek Newspapers, 1830–1862».
Στην τελετή λήξης θα πραγματοποιηθεί η ελληνική πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ «Astéroïde Hunters» των Guillaume Lenel & Thomas Marlier. Το φεστιβάλ θα ολοκληρωθεί με μια μοναδική συναυλία του Κώστα Τριανταφυλλίδη.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.beyondborders.gr ή να επικοινωνήσετε με το Φεστιβάλ στη διεύθυνση [email protected]. Μείνετε συντονισμένοι για όλες τις δράσεις και τα νέα του Beyond Borders, ακολουθώντας το Φεστιβάλ στο Facebook, στο Instagram, στο YouTube και στο LinkedIn.
Διοργάνωση: Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔΙΣΜΕ) σε συνεργασία με την γαλλική Ecrans des Mondes. Το Φεστιβάλ τελεί υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας. Συν-διοργάνωση: Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και με την υποστήριξη της Βουλής των Ελλήνων, του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών, της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ), της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης, του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, της Πρεσβείας της Αυστραλίας στην Αθήνα, της Πρεσβείας της Γερμανίας στην Αθήνα, της Πρεσβείας της Ισπανίας στην Αθήνα και της Πρεσβείας της Ελβετίας στην Αθήνα."
