Ο Κωνσταντίνoς Αβράμης κάνει θέατρο μεταξύ Handke, Müller και Wittgenstein

To debop.gr μίλησε για τις πολλαπλές αναγνώσεις που επιφυλάσσει το oRt I, μια πρωτότυπη δραματουργία εμπνευσμένη από τον «kaspar» του Peter Handke και τον «Οράτιο» του Heiner Müller με τον σκηνοθέτη και δημιουργό της παράστασης Κωνσταντίνο Αβράμη.

Σε απασχολεί δραματουργικά η έννοια της συνθήκης και πως επηρεάζει την ιδεολογία, τον κόσμο των πεποιθήσεων που έχουμε δομήσει σε προσωπικό επίπεδο. Θα ήθελες να μας εξηγήσεις πως αυτή η διαδικασία μετουσιώθηκε σε θεατρική πράξη;

Ήταν μια διαδικασία που χρειάστηκε χρόνο, κόπο, κόπο και κόπο. Στις περισσότερες θεατρικές παραγωγές, ο σκηνοθέτης με τον ηθοποιό συμφωνούν σε ένα πρώτο επίπεδο και οι πρόβες μπορούν να ξεκινήσουν. Στη δική μας περίπτωση, τόσο λόγω του θεματικού πυρήνα του έργου, όσο και λόγω της δικής μου απειρίας, διαπραγματευτήκαμε σε πολλές συναντήσεις τις έννοιες και τις φιλοσοφίες μας. Μου ήταν σημαντικό να έχουμε κατανοήσει όλοι οι συντελεστές ποια είναι τα πραγματικά διακυβεύματα του «/oRt I.». Ωστόσο, δεν ήταν και ακατόρθωτο: η συνθήκη του έργου επηρεάζει τους χαρακτήρες, ακριβώς όπως και εμείς επηρεαζόμαστε από τις συνθήκες μας· η δική μας ιδεολογία είναι συμβιβασμένη και ρευστή επειδή εκπαιδευτήκαμε έτσι. Δεν χρειάστηκε να επινοήσουμε κάτι, η δουλειά μας συνίστατο στο να φωτίσουμε και να συνειδητοποιήσουμε τις δικές μας συνθήκες.

Πως γεννήθηκε η ιδέα της σύνθεσης ανάμεσα στο «kaspar» του Peter Handke και τον «Οράτιο» του Heiner Müller και η γείωσή τους στο έργο;

Απ’ όταν είχα διαβάσει τον «Κάσπαρ», πριν από χρόνια, μετά από προτροπή του Στέλιου Βραχνή, είχα εντυπωσιαστεί. Είναι ένα κουραστικό έργο, αλλά σαγηνευτικό. Πολύ αργότερα διάβασα τον «Οράτιο» και μαγεύτηκα ξανά. Επηρεασμένος και από τους καθηγητές μου στη Φρανκφούρτη και την ασύλληπτη ενάργεια και τελετουργικότητα του μιλλερικού λόγου, νόμιζα πως μπορώ να τον ανεβάσω ως τέτοιο, αλλά μου έλειπε το υποκείμενο αυτής της αφήγησης και έτσι προσέτρεξα στην τρομακτική διαδικασία της εκπαίδευσης που υπάρχει στον «Κάσπαρ». Τώρα η γείωση είναι δύσκολο ζήτημα. Χρειαστήκαμε να προσκολληθούμε στα υλικά που χρησιμοποιούνται, στα αντικείμενα και τις δραστηριότητες, για να μπορέσουμε να μεταστοιχειώσουμε αυτά τα τόσο ποιητικά και υπαρκτικά κείμενα σε σκηνικό λόγο. Μάλλον αυτή η γείωση ήρθε μέσα από συνεχείς, επίμονες και βασανιστικά συγκεκριμένες ερωτήσεις.

Βλέπουμε σε πρωταγωνιστικούς ρόλους γυναίκες. Υπάρχει λόγος που δίνεις μια τέτοια έμφυλη διάσταση στο ποιους «αλέθει» η νέα εξουσία της υπόθεσης;

Ας παραδεχτώ πως για λόγους που δεν μου είναι γνωστοί, μου είναι ευκολότερο να επικοινωνώ με γυναίκες, να καταλαβαίνουν τη σκέψη μου, τις ευαισθησίες μου. Έπειτα όμως, στην περίπτωση του «/oRt I.», τόσο οι εξουσιαζόμενες όσο και η εξουσιάστρια είναι γυναίκες. Μου είναι σημαντική η προσέγγιση μιας ομοιότητας μεταξύ τους, ενώ η βία που ασκείται δεν ήθελα σε καμία περίπτωση να επιτελεστεί από άντρες. Η τυραννία του φαλλογοκεντρισμού είναι ούτως ή άλλως πανταχού παρούσα, ο ακαδημαϊκός λόγος κυριαρχείται από άντρες, ας παραμείνει το θέατρο ο χώρος όπου γυναίκες μιλούν με γυναίκες για άλλες γυναίκες.

Βλέπουμε επί σκηνής ένα έργο με στοιχεία πολιτικής φιλοσοφίας; Ενήργησε εδώ καθόλου η «καταγωγή» σου από τις πρώτες σπουδές στο πεδίο της φιλοσοφίας;

Αναμφίβολα. Ο θεματικός πυρήνας του έργου φυτεύθηκε μέσα μου ήδη από την πρώτη μου επαφή με την αναλυτική φιλοσοφία και το έργο του Ludwig Wittgenstein. Αν επιτρέπεται κάτι τέτοιο, θα ήθελα το θέατρό μας να είναι ένα αφηγηματικό δοκίμιο, μια ιστορία που λειτουργεί ως φιλοσοφική προετοιμασία για την αντιμετώπιση ενός ηθικού και γλωσσικού ζητήματος. Μέσα σε όλο το έργο κρύβονται μικρές αναφορές και γλυκά δώρα για τον θεατή με τον οποίο μοιραζόμαστε αναγνώσματα. Μία γραμμική ιστορία, η ρεαλιστική προσέγγιση και η αναπαράσταση της ζωής δεν είναι στόχοι που θέσαμε κατά τη δημιουργική διαδικασία. Προσπάθησα και προσπαθήσαμε να στήσουμε μία παγίδα που εξαναγκάζει σε έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης, πιο υλιστικό και ταυτόχρονα άυλο.

Ποια είναι τα δημιουργικά σχέδιά σου για το επόμενο διάστημα;

Να ξεκουραστώ. Αλλά δεν θα συμβεί σύντομα. Στις αρχές Ιουνίου θα κάνει πρεμιέρα μία ακόμη σκηνοθεσία μου, υπό τον τίτλο «για το τρεμάμενο σώμα»· πρόκειται για την παρουσίαση της δουλειάς που κάνουμε εδώ και μήνες με τη Θεατρική Ομάδα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, μια πολύ τρυφερή δουλειά, βασισμένη στο βιβλίο του Θανάση Τριαρίδη. Το καλοκαίρι έρχονται κι άλλες δουλειές, και ―όπως όλοι οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες του θεάτρου― υπερβολική κούραση για να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα και τα θεμελιώδη.

Info:

Σκηνοθεσία:Κωνσταντίνος Αβράμης
Σκηνικά:Κωνσταντινος Αβράμης, Ελένη Νιωτάκη
Μουσική:Ειρήνη Αλισά
Φωτισμοί:Σωτήρης Τζατζάκης
Παίζουν:Ελένη Νιωτάκη, Δομινίκη Κηλάδη, Αιλιάνα Μαρκάκη, Ειρήνη Αλισά
Διάρκεια: 60 λεπτά
Διασκευή:Δραματουργία: Κωνσταντίνος Αβράμης

Πληροφορίες Χώρου:Πρώην Βιομηχανικό Πάρκο ΠΛΥΦΑ, Κορυτσάς 39, Βοτανικός.
Φωτογραφίες: Πέτρος Νικόλτσος, Κατερίνα Π. Τριχιά

Όλες οι πληροφορίες για την παράσταση εδώ