Ο θείος Άρης είδε τη «Σκιά του Λούσια» και συγκινήθηκε!

Ωχ θέε μου από που να ξεκινήσω. Ας πω αρχικά ότι το έργο που σκηνοθετεί και ερμηνεύει η Ρηνιώ Κυριαζή «Στη σκιά του Λούσια» αποτελεί μια άψογη περιδιάβαση στο εικαστικό, ποιητικό, μουσικό σύμπαν του Νίκου Χουλιαρά.

Με οδηγό τον ομώνυμο ήρωα του έργου του Χουλιαρά, τον Λούσια που μεγαλώνει στα Γιάννενα της μεταπολεμικής Ελλάδας, βλέπουμε για 90 λεπτά τον κόσμο με τα μάτια και το μυαλό ενός παιδιού με νοητική υστέρηση.

Μπροστά στη σκηνή η Ρηνιώ Κυριαζή και πίσω από τον μπερντέ του θεάτρου σκιών, ο Άθως Δανέλλης. Μαζί τους εντός και εκτός σκηνής βρίσκεται η Δέσποινα Χαλκορόκα. Η εμφάνισή τους σε διάφορες στιγμές του έργου λειτουργεί όμορφα, κατ'εμέ, στην οικονομία του έργου. Το θέατρο σκιών του Δανέλλη παίζει ένα όμορφο παχνίδι με τη μνήμη μας, καθώς... ε ένα Ριάλτο, λίγο Καραγκιόζη όλοι έχουμε δει! 

Η Ρηνιώ Κυριαζή επιλέγει ξανά να διαπραγματευτεί με τα όρια του μυαλού, ακόμα και όταν αυτά είναι λιγοστά, στην περίπτωση του Λούσια μονίμως αθώα από ένα καπρίτσιο της φύσης, μονίμως όμως και ανοιχτά σε ερμηνείες.

Η ελληνική επαρχία, το συμφέρον, ο φόβος της εξουσίας, η σεξουαλικότητα, η ανθρώπινη κοινωνία εν τέλει, αποτελούν μέρη του έργου που αποτυπώνονται από τον «λευκό πίνακα» ή αν θέλετε τον «καθρέφτη» ονόματι Λούσια. Θα έλεγα ότι ο πρωταγωνιστής μας είναι η μαύρη συλλογική συνείδηση.

Το μυθιστόρημα του Νίκου Χουλιαρά ζωντανεύει μπροστά μας και ο Λούσιας της Κυριαζή είναι καθηλωτικός. Ζωγραφιές σαν χαρακτικά, περισσότερο σαν σκιές, ασπρόμαυρες φιγούρες σε μινιμαλιστικές φόρμες.

Στην αρχή αναλογίστηκα από που να ξεκινήσω το γραπτό. Δεν θα σας κουράσω, θα δείτε που το πάω. Στην παιδική μου ηλικία ως μέλος της παρέας μας είχαμε ένα κορίτσι, εμφανώς μεγαλύτερό μας, την Τασία. Μόνη κόρη ενός ζευγαριού τσιγγάνων που ζούσαν στην Κυψέλη των 80s. Η νοητική υστέρηση της Τασίας προκαλούσε δύο διαφορετικές συμπεριφορές. Από τη μία, την απόλυτη προστασία της, καθώς όποιος την πείραζε είχε να κάνει μαζί μας. Εμείς, όμως, είχαμε, για κάποιο παιδικό λόγο, το δικαίωμα να την τσιγγλάμε για να μας πει, για παράδειγμα, ό,τι νούμερα τις έρχονταν στο μυαλό στην ερώτηση «5+5;». Πολλές φορές προσπάθησα να συζητήσω μαζί της από καλοσύνη και περιέργεια. Ήταν φορές που οι ασυναρτησίες της έκρυβαν απλές αλήθειες. Την ξαναείδα φοιτητής πια, ήξερα ότι κάποιος από τη γειτονιά την είχε αφήσει έγκυο και το μωρό δόθηκε σε ίδρυμα. Η Τασία με γνώρισε και κατευθείαν με ρώτησε «θα 'ρθεις να παίξουμε;»... 

Όπως ο Λούσιας καθρεφτίζεται στον μπερντέ και στη σκηνή, έτσι και σε μένα καθρέφτισε αυτή την πικρή, παλιά μνήμη. Σε εποχές στίγματος, υποκρισίας και σκληράδας, όχι λιγότερης ή περισσότερης από σήμερα, αλλά διαφορετικής, ο τρελός του χωριού, το απολωλός πρόβατο ξεγυμνώνει αλήθειες. 

Στο έργο τώρα, όπως φτάνει σε εμάς, οι φιγούρες του θεάτρου σκιών γίνονται συμπρωταγωνιστές του Λούσια. Μπαίνουν στη ροή, συνομιλούν με την Κυριαζή που επί σκηνής εκφράζεται τόσο με τον εμμονικό λόγο του «καθυστερημένου» όσο και με το σώμα της.

Οι σκηνές των ονείρων του Λούσια, όπου η μάνα του έρχεται στον ύπνο του, είναι καταπληκτικές, καθώς η πρωταγωνίστρια, πολύ έξυπνα, χρησιμοποιεί μια μάσκα, ενώ τα φώτα και η μουσική σύνθεση βοηθούν στο αποτέλεσμα των συγκεκριμένων σκηνών. 

Να σημειώσω, όμως, ότι η σκηνογραφία της Σοφίας Χουλιαρά και της Ναταλίας Μαντά, τα φώτα της Στεβης Κουτσοθανάση και η μουσική του Νίκου Βελιώτη αποτελούν ατού ολόκληρης της παράστασης. 

Το έργο αποτελεί έναυσμα για να ανακαλύψουμε το πολύπλευρο έργο που μας άφησε ο Νίκος Χουλιαράς. Αποτελεί, επίσης, συνέχεια της ξεχωριστής πορείας της Ρηνιώς Κυριαζή με ποιοτικές δουλειές, με βάθος, που δεν κουράζουν τον θεατή αλλά του ποτίζουν τους σπόρους του μυαλού.

Να πάω θείε Άρη;

Ε τι δεν κατάλαβες; Εννοείται!

Η παράσταση ανεβαίνει στο Θέατρο Θησείον μέχρι τις 16 Ιουνίου. Κάθε Πέμπτη-Παρασκευή-Σαββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 18:00.

Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε εδώ.