Διαβάσαμε: «Αυτό που δεν έχει όνομα» της Πιεδάδ Μπονέτ | Εκδόσεις Κυψέλη
2025-06-02
Η Πιεδάδ Μπονέτ έχει χάσει τον γιο της, τον Ντάνιελ, που αποφάσισε να δώσει τέλος στη ζωή του. Οι λέξεις μετατρέπονται σε ελαφριά χτυπήματα παρηγοριάς στους ώμους της. Γράφει αυτό το βιβλίο, διότι στην πραγματικότητα, σκάβει για να βρει το σθένος και την επιμονή να επανεκτιμήσει και να συνεχίσει τη ζωή της. Έχοντας χάσει τον γιο της από αυτοκτονία, προσπαθεί να επανεντάξει τόσο την ίδια και το περιβάλλον όσο και τις δικές του συμπεριφοράς στο μικροσκόπιο της ανάλυσης και της αναπόλησης. Ίσως να είναι ένας τρόπος για να τον κρατήσει ζωντανό. Ίσως είναι ένας τρόπος για να ισορροπήσει από το βάρος της ευθύνης που της προκαλεί ενοχές, ότι δηλαδή δεν κατάφερε να τον βοηθήσει πραγματικά αλλά και από την απόφαση του ίδιου να δώσει τέρμα στη ζωή του. Πάντα θα τη βασανίζει το ερώτημα αν επρόκειτο για μια πράξη που πραγματικά ήθελε ή ήταν απόρροια των ψυχικών του μεταπτώσεων.
Πάντως, όπως αφηγείται τη ζωή τους και περιγράφει τη ρουτίνα που δημιούργησε ώστε να κάνει το καλύτερο δυνατόν για το παιδί της, φαίνεται πως η συγγραφέας και ο σύζυγός της, προσέφεραν σημαντικά εφόδια στον γιο τους αλλά και στα άλλα παιδιά τους. Ο ρόλος του γονιού είναι δύσκολος. Κανείς δε διδάχτηκε να είναι γονιός. Αυτό όμως εδώ δε λειτουργεί σαν δικαιολογία σφαλμάτων ή τοξικών συμπεριφορών αλλά σαν μια συνεχόμενη επανένταξη του γονιού στον περίγυρο του γόνου, που συντηρείται μέσω της αποδοχής, της κατανόησης και της συμπόρευσης. Αυτή είναι η αγάπη. Η αγάπη είναι μία. Μπορεί να έχει πολλά πρόσωπα αλλά σε κοιτάζει με το ίδιο βλέμμα, που είναι απαράλλακτο και παντοτινό.
Δεν είναι όμως μια γραπτή απόπειρα ανάλυσης των σκέψεων και των αισθημάτων των γονιών που έχουν βιώσει την απόλυτη απώλεια. Είναι κατά κάποιον τρόπο και μια αναγνώριση των θεμάτων υγείας, όχι μόνο αυτών που προέρχονται από παθολογικά και βιοχημικά αίτια, αλλά και γενικότερα. Πόσο δυσλειτουργικό μπορεί να γίνει ένα ψυχολογικό εμπόδιο, υπάρχει διαφυγή από αυτό, είναι αρκετή η αγάπη των υπολοίπων για να το ρυθμίσει και να το περιθάλψει, είναι τελικά όλα θέμα επιλογής; Σε κάθε περίπτωση, δίδεται δέουσα προσοχή στη δημιουργικότητα του Ντάνιελ, που μπορεί να μην ήταν πάντα διακριτό αν ήταν πηγαία και αυθόρμητη, όμως υπήρχε.
Η αφοπλιστική δύναμη του κείμενου έγκειται στο ότι το ατομικό τραύμα, το ανεπούλωτο και αδιόρθωτο χτύπημα του θανάτου, μετατρέπεται σε συλλογικό. Η αποδοχή της προσωπικής απώλειας ξεκινάει από μια μικροσκοπική πινέζα που απλώνεται στον συλλογικό χάρτη της παγκοσμιότητας και της αιωνιότητας. Πρόκειται για ένα βιβλίο, πράγματι κατάμαυρο αλλά και εξιλεωτικό. Η συγγραφέας θίγει συνέχεια καινούρια ερωτήματα, αφού αυτά αποτελούν και τις μόνες απαντήσεις. Ίσως τελικά η απόλυτη παραδοχή στο σκοτάδι να είναι η αρχή του ραγίσματος από όπου εισέρχεται το φως. Εξάλλου, όλα τα πράγματα στη ζωή είναι αναστρέψιμα εκτός από ένα!